Olağanüstü Hal Uygulaması (OHAL) adıyla çıkarılan KHK’lar ve hükümet uygulamalarıyla 1061 özel okul, 800 yurt, 223 kurs etüt merkezi, 1748 dernek ve vakıf, 17 üniversite, 35 sağlık kuruluşu, 19 sendika kapatıldı. Eğitim sistemi özellikle özel eğitim yok edildi. Üniversite, okul, yurt, etüd merkezi gibi kapatılan özel eğitim kurumu sayısı toplamda 2 bin 400’ü buldu. Kapatılan dersane ve diğer eğitim kurumu sayısı 3 bini geçti…

Türkiye’nin en saygın vakıf ve özel üniversiteleri kapatıldı: Fatih Üniversitesi (İstanbul), Zirve Üniversitesi (Gaziantep), Bursa Orhangazi Üniversitesi (Bursa), Altın Koza (İpek) Üniversitesi (Ankara), Canik Başarı Üniversitesi (Samsun), Selahattin Eyubi Üniversitesi (Diyarbakır), Melikşah Üniversitesi (Kayseri), Mevlana Üniversitesi (Konya), Şifa Üniversitesi (İzmir), Turgut Özal Üniversitesi (Ankara), Kanuni Üniversitesi (Adana), İzmir Üniversitesi (İzmir), Murat Hüdavendigar Üniversitesi (İstanbul), Gediz Üniversitesi (İzmir), Süleyman Şah Üniversitesi (İstanbul).

Kapatılan üniversitelerde okuyan 65 bin öğrenci, yine kapatılan eğitim kurumlarında ilk, orta ve lise seviyesinde eğitimi süren 138 bin öğrenci ve ailesi doğrudan OHAL mağduru oldu. 21 bin öğretmenin öğretmenlik lisansı iptal edildi. KHK’lar ile 80 bin öğretmen açığa alındı. 1.5 milyon öğrenci öğretmensiz kaldı.

Tenkil sürecinin en büyük zulümleri kuşkusuz hamile kadınlar, tutuklu anneler ve bebeklerine yapıldı. Onlarca kadın cezaevlerinde hamileliğini geçirdi, doğum yaptıktan bir gün sonra tekrar cezaevlerine konuldu. Resmi rakamlara göre, bugüne kadar 864 bebek ve çocuk hapse atıldı. Doğumundan bir gün sonra annesiyle birlikte hapse atılan Safiye Bebek (Antalya Cezaevi), otizmli 2 yaşındaki Tunahan Bebek (Ankara Sincan Cezaevi), Ayşe (Çelik) Öğretmenin 1.5 yaşındaki koğuş arkadaşı Deran Bebek (Diyarbakır Cezaevi), 10 aylık Damla Bebek (Gaziantep Cezaevi) akla ilk gelenler. Bazı anneler ise çocuklarını dışarda bırakmak zorunda kalıp, sütünü lavobalara sağdı…

OHAL sürecinde ve sonrasında “Hizmet Hareketi’ne yakın olduğu iddiasıyla başkent Ankara, İstanbul, İzmir ve ülkenin değişik yerlerinde kendilerini devlet görevlileri olarak tanıtan silahlı kişilerce kaçırılarak yasadışı bir şekilde alıkonuldu. Kaçırılan kişilere birtakım bilgilerin edinilmesi ve/veya birtakım suçların bu kişiler tarafından üstlenilmesi amacıyla işkence yapıldı. 1990’larda ‘Beyaz Toroslar’ Kürt muhalif, işadamı ve halkı kaçırma operasyonlarında kullanılırken, 15 Temmuz sonrası kaçırmalarda ‘Siyah Transporterlar’ öne çıktı. Devlet memurları, akademisyenler, siviller hedef alındı.

Haziran 2017’de MİT bünyesinde insan kaçırma ve infazlar yapmak için büro kurulduğu ortaya çıktı. Önce Türkiye içinde başkent Ankara, sonra İstanbul, İzmir ile başlayan adam kaçırma olayları daha sonra dünya ülkelerine sıçradı. Malezya, Kosova, Afrika ve Orta Asya ülkelerinden onlarca ismi kaçırmak için örtülü ödenekler kullanılarak MİT üzerinden gizli operasyonlar yürütüldü, rüşvetler dağıtıldı. Hukuk dışı bu girişimleri bizzat Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ikrar etti. 21 ülkeden 104 kişinin kaçırıldığını itiraf etti. 2016’dan bugüne kadar 60 bin kişi için İnterpol’den kırmızı bülten talebinde bulundu.

15 Temmuz öncesinde Zaman, Samanyolu, Bugün Tv, KanalTürk, Bugün Millet gazeteleriyle başlayan medyaya yönelik sindirme operasyonlarının çapı genişletildi. 15 Temmuz’dan sonra 5 haber ajansı, 32 Tv kanalı, 62 gazete, 21 dergi, 31 radyo, 29 yayınevi kapatıldı. Ahmet Altan, Murat Sabuncu, Şahin Alpay, Mehmet Altan, Nazlı Ilıcak, Ali Bulaç, Ahmet Turan Alkan, Kadri Gürsel, Ahmet Şık, Necmiye Alpay, Aslı Erdoğan gibi isimler başta olmak üzere 300’e yakın gazeteci hapse atıldı.

Halen dünyada en çok gazetecinin tutuklu olduğu ülke Türkiye. 15 Temmuz öncesi 29 gazeteci hapisteyken, 3 yılda 300’den fazla gazeteci hapse atıldı. Halen 100’den fazla gazeteci hapiste. 600’den fazla gazeteci hakkında arama, yakalama, gözaltı ve tutuklama gibi adli işlemler yapıldı. 195 medya kuruluşu (gazete, tv, ajans, internet sitesi) kapatıldı.

15 Temmuz 2016 sonrasında kitlesel tutuklama ve gözaltılara zemin hazırlamak için önce bütün ülke genelinde Olağanüstü Hal ilan etti, uygulama 2 yıl sürdü. Sürecin başından Mart 2019 tarihine kadar 512 bin kişi gözaltına alındı ve soruşturma geçirdi, 96 bin 650 kişi tutuklandı. İktidar 134 bin memur ve çalışanı Kanun Hükmünde Kararnameler ile işinden attı.

OHAL ile gelen uzun gözaltı süreleri, polis, adliye süreçlerindeki denetimin ortadan kalkması 1990’larda yaygın olan işkenceyi adeta hortlattı. 15 Temmuz’un sıcak saatlerinde devletin resmi haber ajansı Anadolu Ajansı gözaltındaki asker ve güvenlik mensuplarına yönelik işkence fotoğraflarını yayınlandı. İşkence, stadyum ve gözaltı merkezlerinde çırılçıplak tutulan, aç bırakılan, kaba dayak ve fiziki şiddete uğrayan askerlerle sınırlı kalmadı. Sivillere de uzandı. Öğretmen, öğrenci, gazeteci, memur, herkes bu işkencelere maruz kaldı.

İşkencede hayatını kaybeden Gökhan Açıkkollu ismi öne çıktı. Gökhan Açıkkollu bir öğretmendi. 5 Ağustos 2016’da İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün bodrum katındaki C-3 Nezarethanesinde işkence altında hayatını kaybetti. Şeker hastası Açıkkollu’ya ilaçları verilmedi. 13 gün boyunca işkenceye uğrayan Açıkkollu’nun cenazesi ‘Hainler Mezarlığı’ adı verilen bir yere gömülmek istendi. Adli Tıp Uzmanı Gürol Berber, aynı günlerde gözaltında olduğu için Gökhan Öğretmene yapılan işkenceye şahit olmuştu. Aylar sonra olay ortaya çıkınca, Silivri Cezaevi’nden İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na dilekçe vererek, Açıkkollu’nun dövülerek ve işkenceyle öldürüldüğüne kendisinin ve 15 kişinin şahitlik edeceğini yazdı. Ailesi suç duyurularında bulundu. Ancak işkenceyle ölüm soruşturulmak yerine, dosya kapatıldı.

OHAL ile birlikte onbinlerce yetişmiş insan pasaport yasağı, haksız tutuklama ve gözaltılar nedeniyle Meriç ve Ege Denizi yoluyla başta Avrupa olmak üzere dünyanın değişik ülkelerini hicret yolculuğuna çıktı. AKP rejiminin yok etme, cadı avı ve hukuksuzluklarından kaçanların bir kısmı ise hicret yolunda şehit düştü. Vefat edenlerin çoğu öğretmenlik yapan aileler ve çocuklarından oluştu. Tespit edilebilenler arasında vefat edenlerin 17’si yani yarıdan fazlası çocuk ve bebeklerdi.

Bugüne kadar 4 BİN 561 hakim ve savcı hakkında terör soruşturması açıldı, ihraç kararı alındı. 3 bin 495’i davaya dönüştü, 2 bin 400’den fazla hakim ve savcı tutuklandı. Yargılama adı altında 1344 yargıç mahkum edildi, halen 1617 hakim ve savcının davası sürüyor. Türkiye’nin yargı sisteminin en başarılı yargıçları olarak seçilen 104 Yargıtay üyesi, idari davaların temyiz mahkemesi Danıştay’ın 41 üyesi, Anayasa Mahkemesi’nin 2, eski HSYK üyesi 5 yüksek yargıç da halen tutuklular arasında yer alıyor.

Yargıçlara yönelik büyük cadı avının yanında 15 Temmuz sonrasında AKP hükümeti binlerce hakim ataması yaparak yargıyı kendine bağlı ve güdümlü hale getirdi. Tutuklamalar hakim ve savcılarla sınırlı kalmadı. Hukukun üç ayağından biri olan avukatlara uzandı. Süreçte 1500’e yakın avukat gözaltına alınırken, 600’e yakın avukat müvekkillerini savunduğu için tutuklandı.